کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان

کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان

کاردرمانی در منزل یک موضوع مهم و اساسی برای کلیه مراجعه کنندگان بخش کاردرمانی خواه کودک ، خواه بزرگسال می باشد . کاردرمانگران با انجام ارائه خدمات کاردرمانی در منزل سعی در استقلال بیمار یا مراجعه کننده برای انجام کلیه فعالیت های روزمره زندگی را دارند .در این مقاله سعی داریم تا به شما مخاطب محترم نشان دهین که چگونه مداخلات کاردرمانی در منزل انجام می شود ، برای چه کروه هایی از بیماران و مراجعان کاردرمانی در منزل قابل انجام است و با انجام چه فعالیت هایی به اهداف مورد نظر ،برای یک بیمار خاص می رسیم . از نظر تقسیم بندی ذهنی کاردرمانی در منزل برای دو گروه کودکان و بزرگسالان قابل انجام است . در این مقاله اختصاصا به کاردرمانی در منزل برای بیماران بزرگسال خواهیم پرداخت.

کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان

کاردرمانی در منزل مداخله ای موثر و قدرتمند است و به بیماران کمک می کند تا در بالاترین سطح توانمندی حداکثر استقلال را برای انجام زندگی روز مره بدست آورند . بعضی از مراجعین بعد از یک دوره بیماری مثل سکته مغزی ، ضربه مغزی ، پارکینسون و یا ام اس کاردرمانی در منزل را شروع کنند و بعضی دیگر جهت غلبه بر ناتوانی و تطابق بر شرایط فعلی مانند قطع اندام ، ضایعه نخاعی و … کاردرمانی در منزل را ادامه می دهند . با استفاده از آموزش تکنیک های توانبخشی و انجام فعالیت های هدفمند ، کاردرمانگر اعتماد به نفس در بیمار را افزایش داده و سعی بر بهبود و حفظ کیفیت زندگی فرد را دارد.

اما چه بیماری هایی در سالمندی بیشتر با انجام کاردرمانی در منزل کنترل شده و بهبود می یابند ؟ در نگاه کلی بسیاری از بیماری های سیستم عصبی مرکزی نظیر :

• سکته مغزی
• ضربه مغزی
• ضایعه نخاعی
• پارکینسون
• ام اس
• اختلالات مخچه
• نوروپاتی
• تومور مغزی
• تومور نخاعی

می توانند با انجام کاردرمانی در منزل انتفاع قابل ملاحظه ای را دریاقت نمایند .

کاردرمانی در منزل سکته مغزی

از آنجایی که سکته مغزی منجر به آسیب سلول های مغز می شود می تواند هم آسیب های جسمی وهم ذهنی و شناختی در فرد مبتلا ایجاد نماید. بسیاری از افرادی که دچار سکته مغزی می شوند از فلج نیمه بدن رنج می برند ، برخی دچار اختلال تعادل و برخی دیگر در راه رفتن مشکل پیدا می کنند .سکته مغزی می تواند سطوح بالاییاز فعالیت های ذهنی را مختل نماید مانند حافظه ، توجه ، شناخت ، قضاوت و دیگر جنبه های شناختی را متاثر نماید. در نتیجه این مشکلات فرد مبتلا به سکته مغزی نمی تواند در انجام کارهای روزمره زندگی استقلال کافی داشته باشد ، اینجاست که کاردرمانگر با اموزش تکنیک های خاص کاردرمانی در منزل سعی در کسب مجدد استقلال هر چه بیشتر فرد مبتلا را دارد .

بهبودی پس از سکته مغزی به موارد متعددی بستگی دارد ؛ سن بیمار ، وسعت آسیب مغزی ، میزان همکاری بیمار با کاردرمانگران ، تعداد جلسات درمان ، زمان شروع جلسات درمان بعد از سکته مغزی ودیگر موارد می توانند بر بهبودی پس از سکته مغزی تاثیرگذار باشند . در برخی از بیماران ممکن است بهبودی بسیار طولانی شود که در این موارد کاردرمانگر با استفاده از راها و وسایل تطابقی کاردرمانی در منزل را انجام می دهد ، البته این مداخلات تطابقی ممکن است موقتی باشد و پس از بهبودی دیگر نیاز به استفاده از وسایل کمکی نباشد .

کاردرمانی در منزل ضربه مغزی

اولین هدف کاردرمانی در منزل پس از ضربه مغزی بازگرداندن عملکرد فرد است . علاوه بر مشکلات جسمی نظیر اختلال در راه رفتن ، اختلال تعادل مشکلات ذهنی نظیر اختلال در تکلم ، اختلال در درک ، اختلال عاطفی مانند افسردگی و اختلال در حافظه نیز می تواند از دیگر عوارض ضربه مغزی باشد . یک کاردرمانگر با تجربه ابتدا سطح توانمندی بیمار را ارزیابی نموده سپس تمرینهای توانبخشی مختص بیمار را ارائه می نماید.

در ابتدای پروسه درمان ، کاردرمانگر با تقویت عضلات ضعیف شده سعی در بازگشت توانمندی ابتدایی بیمار دارد و در مراحل بعدی درمان چگونگی انجام یک عملکرد را با بیمار تمرین می کند. برای مثال ممکن است در مراحل اولیه بیمار نتواند اندام فوقانی یا تحتانی ضعیف شده را حرکت دهد ابتدا کاردرمانگر با تقویت عضلات فلج یا ضعیف شده قدرت عضلات را لیشتر نمده و در ادامه مراحل کاردرمانی در منزل بیمار ضربه مغزی راه رفتن ، عبور از پله و موانع را تمرین مینمایند . برخی از کاردرمانگران پس از سپری شدن مراحل اولیه بیماری وبهبودی اولیه سعی می کنند تا در محیط زندگی و یا کار بیمار تطابقات لازم را انجام دهند و پروسه کاردرمانی در منزل سریعتر انجام شود .

کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان ضایعه نخاعی

کاردرمانی بیمار ضایعه نخاعی از همان لحظه بستری در بیمارستان شروع می شود و تا زمان ترخیص ادامه داشته و در نهایت کاردرمانی در منزل انجام می شود . مهمترین حیطه هایی که کاردرمانی برای بیمار ضایعه نخاعی مداخله انجام می دهد عبارتند از ؛

• مهارت های روزمره زندگی مانند لباس پوشیدن ، خمام کردن ، توالت رفتن ، خوردن ، نوشیدن ، آرایش کردن ، استفاده از ابزار و وسایل کمکی برای حداکثر استقلال
• جابجایی روی تخت و جابجایی هایی که منجر به انجام عملکرد می شود برای مثال بیمار ضایعه نخاعی حین کاردرمانی در منزل آموزش می بیند که چگونه روی تخت خود را جابجا نماید و همچنین چگونه خود را از روی تخت به ویلچر یا صندلی منتقل نمودن و له توالت یا حمام برساند و مجددا روی تخت برگردد.
• استفاده از ویلچر ، آموزش جهت خفظ و تصحیح پوسچر و استفاده از بالشتک های کنترل فشار . برای مثال کاردرمانگربا توجه به محیط زندگی بیمار و محل کار او ویلچر مناسب را برای او تجویز می نماید . با توجه به اینکه توانمندی های حرکتی روی ویلچر کاهش می یابد گاها کاردرمانگران بالشتک هایی را برای کاهش نقاط فشاری به جهت جلوگیری از ایجاد زخم بستر ( زخم فشاری) تجویز می نمایند .
• بهبود عملکرد دست ، حفظ دامنه حرکتی مفاصل دست ، کنتل ورم ، تجویز اسپیلنت مناسب جهت جلوگیری از بد شکلی و تدوین تمرینهای لازم جهت بازگشت حرکت اندام فوقانی از دیگر اقدامات کاردرمانی در منزل برای بیمار ضایعه نخاعی است .

 

 

کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان پارکینسون

اگر شما مبتلا به بیماری پارکینسون هستید متوجه شدید که در انجام کارهای روزمره در طی روز کند شده و دیگر به راحتی نمی توانید کارهای معمول را انجام دهید. بهتر است برای کسب حداکثر توانمدی و نتیجه مطلوب از کاردرمانی در منزل ، بلافاصله پس از تشخیص پارکینسون کاردرمانی در منزل را آغاز نمایید . کاردرمانگر خبره در حیطه درمان پارکینسون به شما نشان می دهد که  چگونه ؛

• چگونه از روش و راه های دیگر فعالیت مورد نظر را انجام دهید تا راحت تر انجام شود
• چگونه محیط منزل را تطابق دهد تا انجام کارها برایتان مقدور شود .
• چگونه تکنیک های درمانی نظیر تقویت عضلات ، کشش عضلات کوتاه و ضعیف شده را در منزل انجام دهید.
• چگونه کارهای روزمره غیر کاز کارهای منزل ، نظیر رانندگی ، خرید برای منزل و … را انجام دهید.

به غیر از موارد بالا ممکن است بیمار پارکینسون از لرزش ، خستگی ، عدم ارتباط مطلوب ،  اضطراب وعدم تعادل رنج ببرد که در همه موارد مذکور کاردرمانگر حین کاردرمانی در منزل آموزش های لازم را به شما خواهد داد.

حین جلسات کاردرمانی در منزل برای بیمار مبتلا به پارکینسون ، کاردرمانگر از بیمار در مورد کارهای داخل خانه ، محیط کار و مسئولیت هایی که در حال حاضر دارند سوال پرسیده و براساس اولویت بیمار برنامه درمانی را تدوین نماید. قبل از مشورت با کاردرمانگر اقدام به خرید هیچ وسیله کمکی نکنید چرا که ممکن است آن وسیله متناسب شما نباشد .

کاردرمانی ام اس

علی رغم اینکه درمان قطعی برای ام اس وجود ندارد وصرفا با دارو درمانی کنترل بیماری تا حدی مقدور است ، کاردرمانی در منزل کمک بسیار زیادی به بیمار می کند تا علائم بیماری را مدیریت نماید ، کر های روزمره را انجام دهد ، از خستگی مفرط جلوگیری کند ،عضلات ضعیف شده را تقویت نماید ، سفتی عضلات را کاهش دهد و در نهایت استقلال بیمار را بیشتر کند .

کاردرمانگر حین کاردرمانی در منزل پس از ارزیابی و بررسی بیمار ام اس نقاظ ضعف بیمار رامشخص می نماید ، عضلاتی را که دچار کانترکچر و کوتاهی شدند را طولانی مدت و آهسته کشش می دهد، عضلات ضعیف شده را با تمرین درمانی و کاردرمانی در منزل تقویت می نمایدو در نهایت بیمار را اماده می کند تا ;ارهای شخصی خود را انجام دهد .

تفاوت اساسی بین کاردرمانگران این است که از یک راه و روش خاص هدف مورد نظر خود را دنبال نمی کنند . با استفاده از ترکیب کردن ورزشها و تمرین های مختلف حین کاردرمانی در منزل سعی می کنند که اموزشهای لازم را به بیمار بدهند ، استفاده از وسایل کمکی را بیاموزند ، تحمل خستگی بیمار را بالا ببرند ، از خستگی مفرط بیمار ام اس جلوگیری کنند و در نهایت را های ذخیره انرژی و افزایش ظرفیت کاری را بالا ببرند .

تدوین برنامه درمانی برای بیمار ام اس

برنامه درمانی هر بیمار با بیمار دیگر فرق دارد . قبل از نراجعه به کاردرمانگر لیستی از نیازها و خواسته های خود راتهیه نمایید و اولویت خود را برای کاردرمانگر توضیح دهید تا پس از ارزیابی طبق اولویت شما و بر حسب نیاز شما برنامه درمانی و کاردرمانی در منزل تدوین کردد . برای مثال فردی که شغل اصلی او فروش یک محصول خاص است ممکن است مهمترین نیاز شغلی اش چگونگی برقراری ارتباط باشد و با فردی که در کار خود نیاز به تحرک و جابجایی دارد اولویت درمان او تقویت عضلات و بالا بردن تحمل کاری باشد.

کاردرمانی اختلال مخچه

هدف اصلی کاردرمانی در منزل برای بیمار اختلال مخچه کنترل علائم آتاکسی بیماران ، اختلال تعادل و هماهنگی حرکتی است . در بیماران با اختلال مخچه اگر با عارضه اتروفی مخچه مواجه باشیم ، این عارضه متاسفانه یک عارضه پیشرونده

( neurodegenerative) است و علائم بیمار هر روز بدتر می شود و توانمندی بیمار هر روز کمتر می شود. در چنین مواردی هدف اصلی کاردرمانی در منزل حفظ توانمندی های موجود است تا سرعت پیشرفت و سیر بیماری کند شود تا بیمار بتواند کیفیت زندگی بهتری داشته باشد.

از دیگر مواردی که منجر به اختلال مخچه می شود عوارض عروقی مخچه مثل ایسکمی یا هموراژی در لوب های مخچه است . خوشبختانه این دسته از اختلالات پیش آگهی خوبی دارند و در مدت زمان کوتاهی بسیاری از این بیماران با انجام کاردرمانی در منزل از بستر بلند شده و راه اندازی انجام می شود ولی نکته قابل تامل و زمانبر آتاکسی ، اختلال تعادل و عدم هماهنگی است که خوشبختانه با انجام کاردرمانی در منزل این علایم نیز بهبودی قابل توجهی خواهند داشت .

در مواردی که اختلال مخچه بسیار پیشرفت کند باید از وسایل کمکی و تطابقی برای حفظ استقلال بیمار استفاده کرد مانند استفاده از اسپیلنت ، واکر ، عصا و دیگر وسایل تطابقی کمکی .

هدف اصلی کاردرمانی در  منزل بیماران اختلال مخچه ،فعال سازی بیماران از طریق انجام یک فعالیت عملکردی است تا بیمار صرفا جنبه تمرین و ورزش کاردرمانی را در نظر نگیرد .

انجام بسیاری از مداخلات کاردرمانی در منزل از طریق اصول ارگونومی است تا کنترل محیط برای بیمار راحت تر باشد مثلا در محیط منزل از افتادن بیمار با استقاده از وسایل کمکی جلوگیری شود .

کاردرمانی در منزل بیمار اختلال مخچه شامل چه مواردی است ؟

• استفاده مجدد از کامپیوتر و وسایل IT
• کنترل و تسلط بر وسایل داخل منزل حین استفاده
• رانندگی کردن
• خوردن و آشامیدن
• مدیریت تعادل و جلوگیری از زمین خوردن
• تهیه کردن و درست کردن غذا
• بهبود عملکرد دست و مهارت های ریز دست
• بهبود دستخط
• بهتر شدن اوقات فراغت و تفریح بیمار
• بهبود پوسچر
• جابحایی از تخت به صندلی ، ویلچر و برعکس

کنترل خستگی حین کاردرمانی در منزل

اگر خستگی حین تمرین بر بیمار غلبه کند دیگر بیمار تمایل به انجام کاردرمانی را نخواهد داشت .یکی از اصولی که باید همیشه حین کاردرمانی در منزل رعایت شود این است که بین تمرین ها زمان کافی برای استراحت به بیمار داده شود ، نکته دوم اولویت بندی تمرین هاست یعنی تمرین های مهمتر در شروع جلسه انجام شود تا در صورت خستگی بیمار تمری نهای اساسی انجام شده باشد.

 

کاردرمانی بیمار نوروپاتی

قبل از شروع توضیح در مورد کاردرمانی در منزل بیمار نوروپاتی بهتر است بدانیم نوروپاتی چیست و چرا به وجود می اید ؟ نوروپاتی محیطی به آسیب یک یا چند عصب محیطی گفته می شود که دیگر قادر به هدایت پیام عصبی مانند قبل نیستند و در نتیجه بیمار در اثر این اختلال در درک حواس پنچ گانه دچار اختلال می شود و یا قدرت عضلانی بیمار تحلیل می رود.

نمونه های شایع انواع نوروپاتی عبارتند از نوروپاتی دیابتی که در اثر دیابت یا قند خون بالا ایجاد می شود . نوروپاتی خودایمنی یعنی سلولهای سیستم ایمنی فرد به سلول های عصبی خود فرد حمله کرده و غلاف میلین اطراف عصب را از بین می برند مانند بیماری گیلن باره .به جز موارد مذکور تروما یا ضربه ، برخی عفونت ها ، عوامل ژنتیکی و مواجهه با مواد سمی نیز می تواند منحر به نوروپاتی گردد.

اهداف کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان نوروپاتی

• افزایش استقلال و کاهش عوامل خطر ساز
• بهبود تعادل و هماهنگی حرکتی
• افزایش قدرت ، استقامت عضلات و بهبود انعطاف پذیری
• طرح برنامه درمانی انفرادی مخصوص بیمار با توجه به میزان و سطح آسیب و توانمندی بیمار

 

کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان تومور مغزی

کاردرمانی در منزل بیمار بیمار تومور مغزی بلافاصله پس از جراحی و در مرحله ریکاوری آغاز می شود . هدف اصلی و اولیه کاردرمانی بهبود توانایی های فیزیکی و عملکردهای بیمار می باشد تا روز به روز به این توانمندی ها افزوده شود.با افزایش توانمدی روز به روز از میزان اضطراب و افسردگی بیمار کاسته می شود و با استقلال در انجام کارهای روزمره بهبود کیفیت زندگی برای بیمار بیشتر مشهود می گردد.

با توجه به اینکه تومور مغزی چه ناحیه ای از سیستم عصب مرکزی در مغز را درکیر کرده باشد می تواند علائم متفاوتی را در هر فرد ایجاد نماید. بعضی از بیماران ممکن است که در موارد زیر دچار علائم شوند ؛

• ناتوانی در صحبت کردن و به خاطر آوردن کلمات
• تغییر و اختلال در درک حواس پتج گانه مثل بینایی، شنوایی، بویایی ، لامسه و چشایی
• کاهش قدرت عضلانی و فلج شدن اندام ها
• تغییرات هیجانی مانند تحریک پذیری یا افسردگی
• خواب الودگی
• تشنج

به طور خلاصه کاردرمانی در منزل به بیمار تومور مغزی کمک می کند با افزایش قدرت و تحمل عضلانی استقلال فیزیکی بیمار افزایش یابد . با انجام تمرینهای ذهنی و شناختی باعث بهبود قضاوت ، حافظه و قدرت تصمیم گیری بیمار می شود . و در نهایت روز به روز له بیمار کمک می کند تا استقلال خود را مانند روزهای قبل از بیماری بدست آورد.

 

کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان تومور نخاعی

کاردرمانی در منزل بیمار تومور نخاعی مانند کاردرمانی در منزل بیمار تومور مغزی اهداف یکسانی را دنبال می کند و بلافاصله پس از جراحی در بیمارستان آغاز می گردد .مهمترین اهداف کاردرمانی در منزل بیمار تومور نخاعی عبارتند از :

• درمان و تقویت اندام های فلج شده و یا کاهش سفتی در عضلات اسپاستیک
• انجام تمرینات جهت بهبود قدرت و استقامت عضلات بیمار
• کاهش اسپاستی سیته عضلات با تجویز صحیح اسپیلنت
• آموزش راه رفتن مجدد و بهبود تعادل حین راه رفتن

گاهی اوقات بعضی از بیماران تومور نخاعی ممکن است که در طول درمان شیمی درمانی را تجربه کنند و ممکن است که شیمی درمانی به اعصاب محیطی بینار آسیب بزند و منجر به نوروپاتی محیطی گردد .جهت مطالعه این بخش به قسمت کاردرمانی در منزل بیمار نوروپاتی مراجعه فرمایید .

در واقع کاردرمانی در منزل بیمار تومور نخاعی آموزش مجدد عصبی عضلانی است تا بیمار کارهایی را که توان انجام آن را ندارد مجدداً بدست آورد .به صورت کلی بیماران تومور نخاعی بعد از شرکت در برنامه و جلسات کاردرمانی در منزل ، بهبودی های حایز اهمیتی را نحوه عملکرد ،کیفیت زندگی ، خلق و خو و امیدبه زندگی خواهند داشت.

 

با ارزوی سلامتی و اینکه این مقاله بتواند گوشه ای از اطلاعات شما مخاطبین محترم در مورد خدمات کاردرمانی در منزل برای بزرگسالان را ارتقا داده باشد .

بیشتر بخوانید :

اهمیت کاردرمانی در منزل

کاردرمانی برای اختلال تعادل