کاردرمانی سکته مغزی در منزل نقش مهمی در توانبخشی این بیماران و بهبود کیفیت زندگی مبتلایان به سکته مغزی پس از این عارضه و کاهش عوارض ناشی از آن دارد. سکته مغزی یک آسیب حاد ناگهانی است که به دلیل بروز اختلال و در خونرسانی به برخی بخش های مغز به دلایلی همچون انسداد یا پارگی عروق مغزی رخ می دهد. احتمال بروز سکته مغزی در هر سن و جنسی وجود دارد اما شیوع آن با افزایش سن بالاتر می رود و افرادی که دچار اضافه وزن هستند نیز بیشتر در معرض خطر هستند. در طی این آسیب خونرسانی به قسمت هایی از مغز مختل می شود که منجر به کاهش میزان اکسیژن سلول ها و در صورت ادامه پیدا کردن مرگ سلول های مغزی می شود که این وضعیت منجر به بروز مشکلات حرکتی ، مشکلات ذهنی ، اختلالات گفتاری و … برای فرد می شود.
بیشتر بخوانید : عوارض سکته مغزی
سکته مغزی یکی از حادترین اورژانس‌های پزشکی است که می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری از جمله ناتوانی، فلج و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد. تشخیص به موقع علائم سکته مغزی و اقدام سریع برای درمان، نقش حیاتی در کاهش عوارض و افزایش شانس بهبودی بیمار ایفا می‌کند.
ضعف و بی حسی در یک طرف بدن و صورت ، ناتوانی در حفظ تعادل ، ناتوانی در حرف زدن بطور صحیح ، کاهش سطح هوشیاری ، اختلال بلع و مشکلات بینایی مانند تاری دید و دید دوتایی از مهم ترین علائمی هستند که در بیماران مبتلا به سکته مغزی دیده می شوند. کاردرمانی سکته مغزی در منزل به بیماران مبتلا کمک می کند تا با عوارض جسمی و حرکتی ایجاد شده در نتیجه این عارضه مقابله کرده و بتوانند با شرایط ایجاد شده کنار آمده و زندگی بهتری داشته باشد.
سکته مغزی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
- سکته مغزی ایسکمیک: شایع‌ترین نوع سکته مغزی است که در اثر انسداد یک رگ خونی در مغز ایجاد می‌شود. لخته‌های خون یا تکه‌های چربی می‌توانند این انسداد را ایجاد کنند.
- سکته هموراژیک: در این نوع سکته مغزی، یک رگ خونی در مغز پاره شده و خونریزی رخ می‌دهد. این خونریزی می‌تواند به بافت مغز آسیب رسانده و باعث افزایش فشار داخل جمجمه شود.
دلایل اصلی سکته مغزی
- انسداد رگ‌های خونی مغز: این نوع سکته مغزی ایسکمیک نامیده می‌شود و شایع‌ترین نوع است. لخته‌های خون یا سایر مواد می‌توانند رگ‌های خونی را مسدود کرده و از رسیدن خون و اکسیژن به سلول‌های مغزی جلوگیری کنند.
- پارگی رگ‌های خونی مغز: این نوع سکته مغزی هموراژیک نامیده می‌شود و معمولاً در اثر فشار خون بالا، ضربه به سر یا ناهنجاری‌های رگ‌های خونی رخ می‌دهد.
عوامل متعددی می‌توانند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهند، از جمله:
- فشار خون بالا: یکی از مهم‌ترین عوامل خطر است.
- بیماری‌های قلبی: بیماری‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی، بیماری‌های دریچه‌ای قلب و نارسایی قلبی می‌توانند خطر سکته مغزی را افزایش دهند.
- کلسترول بالا: کلسترول بالا می‌تواند باعث تجمع پلاک در رگ‌های خونی و افزایش خطر انسداد شود.
- دیابت: دیابت می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب رسانده و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن باعث تنگ شدن رگ‌های خونی و افزایش خطر لخته شدن خون می‌شود.
- چاقی و کم تحرکی: چاقی و کم تحرکی خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های قلبی عروقی از جمله سکته مغزی را افزایش می‌دهند.
- سن: خطر سکته مغزی با افزایش سن افزایش می‌یابد.
- سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی سکته مغزی یا سایر بیماری‌های قلبی عروقی خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.
- مصرف بیش از حد الکل: مصرف زیاد الکل می‌تواند فشار خون را افزایش داده و خطر سکته مغزی را بالا ببرد.
- مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند داروهای ضد بارداری خوراکی می‌توانند خطر لخته شدن خون و در نتیجه سکته مغزی را افزایش دهند.
علائم سکته مغزی
علائم ممکن است به طور ناگهانی و بدون هیچ هشداری ظاهر شوند. این علائم معمولاً در یک طرف بدن احساس می‌شوند و شامل موارد زیر هستند:
فلج یا ضعف یک طرف بدن: این یکی از شایع‌ترین علائم سکته مغزی است. ممکن است بیمار نتواند یک دست یا یک پا را حرکت دهد یا احساس ضعف در یک طرف بدن داشته باشد.
اختلال در گفتار یا درک گفتار: مشکل در صحبت کردن، بیان کلمات، یا درک صحبت‌های دیگران از دیگر علائم مهم سکته مغزی است.
مشکل در بینایی: تاری دید، دوبینی، یا از دست دادن کامل بینایی در یک چشم یا هر دو چشم ممکن است رخ دهد.
سردرد شدید و ناگهانی: سردردی که بدون دلیل مشخص و به شدت شدید باشد، می‌تواند نشانه سکته مغزی باشد.
سرگیجه و از دست دادن تعادل: احساس سرگیجه، عدم تعادل، یا مشکل در راه رفتن می‌تواند از علائم سکته مغزی باشد.
گیجی و سردرگمی: مشکل در تمرکز، گیجی، یا عدم آگاهی از زمان و مکان می‌تواند رخ دهد.
بی‌حسی یا گزگز در صورت، دست یا پا: احساس بی‌حسی یا گزگز در یک طرف صورت، دست یا پا ممکن است نشانه سکته مغزی باشد.
مشکل در بلع: مشکل در بلع غذا یا آب می‌تواند از علائم سکته مغزی باشد.
علائم هشداردهنده قبل از سکته مغزی (حمله ایسکمیک گذرا – TIA)
گاهی اوقات، قبل از وقوع سکته مغزی، فرد ممکن است علائم خفیف و موقتی را تجربه کند که به حمله ایسکمیک گذرا (TIA) معروف است. این علائم معمولاً کمتر از ۲۴ ساعت طول می‌کشند و شامل همان علائمی هستند که در سکته مغزی کامل دیده می‌شوند. TIA یک علامت هشداردهنده مهم است که نشان می‌دهد فرد در معرض خطر سکته مغزی قرار دارد.
کاردرمانی سکته مغزی در منزل
کاردرمانی یکی از راه های موثر در درمان عوارض ناشی از سکته مغزی است که می توان بصورت خدمات کاردرمانی در منزل از آن بهره برد. مبتلایان به سکته مغزی معمولا در انجام فعالیت های روزمره خود مانند لباس پوشیدن ، حمام کردن ، غذا خوردن و … دچار مشکل هستند که با کاردرمانی می توان به کاهش مشکلات ایجاد شده برای بیمار در این زمینه کمک کرد. کاردرمانی سکته مغزی در منزل از روش های مفید در بهبود وضعیت حرکتی بیمار و کاهش مشکلات حرکتی ایجاد شده در نتیجه سکته مغزی است.
کاردرمانی سکته مغزی در منزل وضعیت تعادلی بیمار را بهبود بخشیده و با آموزش هایی در زمینه استفاده صحیح از وسایل کمک حرکتی نقش موثری در کاهش عوارض جسمی ایجاد شده و بهبود کیفیت زندگی آن ها دارد. روش های کاردرمانی در منزل استقلال فرد را در انجام امور روزمره افزایش داده و به کاهش وابستگی وی به اطرافیان کمک زیادی می کند. استفاده از خدمات کاردرمانی در منزل به دلیل اینکه نیاز به جابجایی بیمار برای مراجعه به کلینیک کاردرمانی ندارد بسیار مناسب است و بیمار می تواند در کنار اعضای خانواده خود از خدمات کاردرمانی بهره مند شود.
فرآیند کاردرمانی بعد از سکته مغزی این گونه است:
در آغاز، کاردرمانگر وضعیت بیمار را ارزیابی می‌کند و نقاط ضعف و مشکلات وی را شناسایی می‌کند. بر اساس ارزیابی اولیه، یک برنامه درمانی خاص برای هر بیمار تنظیم می‌شود که شامل تمرینات و فعالیت‌های خاص برای بهبود وضعیت بیمار است. کاردرمانگر به صورت دوره‌ای وضعیت بیمار را مجدداً ارزیابی کرده و در صورت نیاز برنامه درمانی را تنظیم می‌کند.
اهمیت کاردرمانی بعد از سکته مغزی
- کاردرمانی می‌تواند به بیماران سکته مغزی کمک کند تا بهبود یابند و توانایی انجام فعالیت‌های روزانه خود را بازیابند. این درمان به ویژه برای بیمارانی که مشکلات حرکتی، شناختی یا روانی دارند بسیار موثر است.
- یکی از اهداف اصلی کاردرمانی این است که به بیماران کمک کند تا به استقلال خود بازگردند و بتوانند بدون نیاز به کمک دیگران، فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهند.
- کاردرمانی سکته مغزی می‌تواند به بهبود هماهنگی و حرکت بیماران کمک کند. این هدف از طریق تمرینات مختلف و تکنیک‌های کاردرمانی دنبال می‌شود.
- کاردرمانی به بیماران کمک می‌کند تا توانایی انجام فعالیت‌های روزمره مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و حمام کردن را بازیابند.
- کاردرمانی همچنین به پیشگیری از عوارض ثانویه مانند ضعف عضلات و تحلیل رفتن استخوان‌ها کمک می‌کند.
تکنیک‌های کاردرمانی سکته مغزی به طور کلی بر روی بهبود موارد زیر تمرکز دارند:
- حرکات و عملکردهای روزمره: کاردرمانگران به بیماران کمک می‌کنند تا مهارت‌های اولیه مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن، حمام کردن و استفاده از توالت را مجددا یاد بگیرند.
- مهارت‌های شناختی: تمرکز بر بهبود حافظه، توجه، حل مسئله و قضاوت برای انجام فعالیت های پیچیده‌تر مانند مدیریت امور مالی و پخت و پز.
- درک حسی: بهبود حس لامسه، فشار، دما و موقعیت بدن برای انجام فعالیت‌های دقیق‌تر.
- تعادل و هماهنگی: تمریناتی برای بهبود تعادل، هماهنگی و توانایی حرکت ایمن.
مزایای کاردرمانی سکته مغزی
افزایش استقلال: کمک به بیمار برای انجام فعالیت‌های روزمره به تنهایی.
بهبود کیفیت زندگی: افزایش اعتماد به نفس و کاهش وابستگی به دیگران.
کاهش عوارض: کاهش خطر ابتلا به عوارض ثانویه مانند زخم بستر و مشکلات تنفسی.
بهبود عملکرد شناختی: بهبود حافظه، توجه و توانایی‌های تصمیم‌گیری.
برخی از تکنیک‌های رایج کاردرمانی سکته مغزی عبارتند از:
تمرینات حرکتی هدفمند: تمریناتی برای بهبود حرکت مفاصل، تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکتی.
استفاده از ابزارهای کمکی: استفاده از ابزارهایی مانند عصا، واکر یا دستگیره برای کمک به بیمار در انجام فعالیت‌های روزمره.
تمرینات حسی: تحریک حواس مختلف برای بهبود درک حسی و هماهنگی.
تمرینات شناختی: انجام بازی‌ها و فعالیت‌های ذهنی برای بهبود حافظه، توجه و حل مسئله.
درمان با آینه: استفاده از آینه برای ایجاد توهم بصری و کمک به بهبود حرکت اندام آسیب دیده.
تمرینات عملکردی: انجام فعالیت‌های روزمره در محیط‌های واقعی برای تقویت مهارت‌های یادگیری.
کلمات مرتبط :
کاردرمانی در منزل – کاردرمانی در شرق تهران – کاردرمانی در منزل نارمک
